Giriş

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın (“Bakanlık”) Elektrik Üretim ve Elektrik Depolama Tesisleri Kabul Yönetmeliği (“Yönetmelik”) 19.02.2020 tarihli ve 31044 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı. 1 Nisan 2020’de yürürlüğe girecek olan Yönetmelik ile birlikte 06.11.2015 tarihli ve 29524 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Üretim Tesisleri Kabul Yönetmeliği (“Eski Yönetmelik”) yürürlükten kalkacaktır.

Konu

Yönetmelik, elektrik üretim ve elektrik depolama tesislerinin kabul işlemlerinin ilgili mevzuat ve standartlara uygun olarak yapılması, can, mal ve saha emniyeti sağlanarak söz konusu tesislerin iletim veya dağıtım şebekelerine uyumlu olarak bağlanması ile kabul işlemleri yetkisine ilişkin usul ve esasların belirlemeyi amaçlıyor. Yönetmelik ile elektrik üretim tesislerinde enerji depolama birimlerinin eklenerek, bu birimlerde depolanan elektriğin tekrar şebekeye verilmesini mümkün kılacak yatırımların kabul işlemlerine yönelik usul ve esaslar da belirlenmektedir.

Yetki Devri

Yönetmelik’e göre kabul ve tutanak işlemleri Bakanlık yetkisinde olacak ve Bakanlık bu yetkiyi yetkilendireceği bir proje onay birimine (“POB”) devredebilecek. Elektrik üretim ve depolama tesisleri için gerekli tüm izin, ruhsat ve onay süreçlerinin lisans/tesis sahibi tarafından süresi içerisinde tamamlanması zorunlu olacak. Bu tesisler onaylı projelerine ve ilgili mevzuatı kapsamında alınan izin, ruhsat ve onaylara uygun olarak tesis edilecek.

Tesisin Yapım Süreci ve Ekipmanlar

Yönetmelik uyarınca tesisler için gerekli tüm izin, ruhsat ve onay süreçlerinin lisans/tesis sahibi tarafından süresi içinde tamamlanması zorunlu olup elektrik üretim ve/veya elektrik depolama tesisleri; onaylı projelerine ve ilgili mevzuatı kapsamında alınan izin, ruhsat ve onaylara uygun olarak tesis edilir.

Bu tesislerde, belgeli olmayan, standart dışı malzeme ve ekipman kullanılamayacak. Kullanılan malzeme ve ekipmanlarda TSE belgesi şartı aranacak. Standardı bulunmayan konularda, TSE tarafından kabul edilen teknik özelliklere uygunluğunu ispat eden Kritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markası) bulunması gerekecek.

Kabul Başvurusu ve Kabul Heyeti

Yönetmelik, Eski Yönetmelik’te bulunan “Geçici Kabul” ve “Kesin Kabul” kavramını da ortadan kaldırmakta olup kabul işlemlerini “Kabul” ve “Kısmi Kabul” olarak ikiye ayırıyor. Bu kapsamda ilgili mevzuatta “Geçici Kabul” ve “Kesin Kabul” ibarelerine yapılan tüm atıflar, 6446 sayılı Kanun kapsamında özel hukuk tüzel kişileri tarafından yatırımı gerçekleştirilen elektrik üretim ve elektrik depolama tesisleri için, Yönetmelikteki “Kabul” ibaresine yapılmış sayılacaktır.

Yönetmelik kapsamında Kabulün amacı, ünitenin/ünitelerin onaylı projesine ve bu Yönetmelik esaslarına göre incelenerek senkronizasyonunun emniyetli bir şekilde sürdürüldüğünün belgelenmesidir.

Kabul; ünitenin/ünitelerin lisans/tesis sahibi sorumluluğundaki saha test, kontrol, raporlama ve gerekli izin işlemlerinin tamamlanarak emniyetli bir şekilde senkronizasyonu ve devreye alma işlemleri sonrasında, tesisin elektrik piyasasında ticari faaliyete başlayabilmesi için yapılan işlemler ile şebekeden bağımsız sistemler için tesis sahibi sorumluluğundaki saha test, kontrol, raporlama ve gerekli izin işlemlerinin tamamlanarak emniyetli bir şekilde devreye alma işlemleri sonrasında, tesisin faaliyete geçebilmesi için yapılan işlemleri ifade ediyor.

Kısmi Kabul ise; tesisin tümü bitirilmeden tamamlanan ve müstakil kullanıma uygun olan ünitenin/ünitelerin kabulünü ifade etmektedir.

Kabul heyeti (“Kabul Heyeti”) tesisin kabule hazır olmasını müteakip lisans/tesis sahibinin talebi üzerine POB tarafından oluşturulan heyet ifade etmektedir.

Kabul başvurusu elektrik üretim tesisleri için ünitenin/ünitelerin kurulumu ile senkronizasyon öncesi ve sonrası tüm saha test ve gerekli izin süreçlerinin tamamlanmasını müteakip lisans/tesis sahibi tarafından Yönetmelik eklerinde yer alan dilekçe ve bilgi ve belgeler ile ilgili POB’a müracaat edilmesi suretiyle tamamlanır.  Projesi ilgili POB tarafından onaylanmamış veya yapımı tamamlanmamış ünite/üniteler için kabul başvurusu yapılamamaktadır.

Kabul başvuruları, yetkili POB tarafından 5 iş günü içinde incelenecek olup Kabul Heyeti başvuru tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde tesiste hazır bulunacak.

Kabul Heyeti ilgili POB tarafından kendisini temsilen bir mühendisin başkanlığında, POB mühendisi, sistem işletmecisi mühendisi, lisans/tesis sahibi veya imzaya yetkili temsilcisi ve görevlendireceği mühendisle ilgili POB’un talep etmesi halinde imzaya yetkili yüklenici temsilcisi, diğer kamu kurum ve kuruluş mühendisiyle oluşturulacaktır.

10 kilovat ve altı çatı ve cephe uygulamalı güneş enerjisi santralleri tesisleri için kabul heyeti, ilgili POB tarafından kendisini temsilen bir mühendisin başkanlığında, POB mühendisi ve tesis sahibi/yetkili temsilcisinden oluşacak.

Gerçekleştirilen inceleme, test ve kontrol işlemleri sonucunda, tesisin kabulünün yapılmasına engel teşkil edecek bir hususun bulunmadığı kanısına varıldığında Kabul Heyeti tarafından kabul tutanağı düzenlenecek olup tesisin işletmeye girdiği tarih tutanakta belirtilen kabul tarihi olarak kabul edilecektir.

Kısmi kabule ilişkin iş ve işlemlerde de Kabul sırasındaki iş akışına uyulacaktır.

Tesise Gerilim Uygulanması

Yönetmelik uyarınca proje onayı olmayan tesislere gerilim uygulanamayacak. Tesise gerilim uygulanması sırasında ya da sonrasında can, mal ve saha emniyetini riske edici bir hususun tespiti halinde, tesisin enerjisi bu durum giderilinceye kadar sistem işletmecisi tarafından kesilecek

Teknik ve İdari Sorumluluk

Ayrıca, tesisin onaylı projesine uygunluğundan, imalatından, yapımından ve işletmesinden doğabilecek her türlü olumsuz durumdan sırasıyla lisans/tesis sahibi, yüklenici, imalatçı ve proje müellifi sorumlu olacak.

Kabulü yapılmayan ya da kabulü yapıldıktan sonra onaylı projesine uygun olmayan değişiklikler yapılan tesislerin işletilmesi yasaktır. Yönetmelik bu gibi tesislerin tespit edilmeleri durumunda Bakanlık’ın bu tesislerin şebeke ile bağlantısını önleyici tedbirler alacağını veya aldıracağını düzenlemektedir.

Devam Eden İşlerin Durumu

Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili POB’lara yapılmış olan kabul başvuruları, Eski Yönetmelik hükümlerine göre ilgili POB’larca sonuçlandırılır. Söz konusu kabul başvuru kapsamlarının içeriğindeki eksik ve/veya yanlışlıklar nedeniyle bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra iade edilmesinin akabinde tekrar tesis kabul başvurusunda bulunulması halinde bahsi geçen tesisler için Yönetmelik hükümleri uygulanacaktır.

@Kesikli Hukuk Bürosu