Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yürürlüğe Girdi

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği”) 28.05.2020 tarihli ve 31138 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişiklik Yönetmeliği, 24.06.2016 tarihli ve 29752 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) hükümlerine enerji piyasasını ilgilendiren önemli değişiklikler getirmektedir.

Yönetmelik ile yenilenebilir enerjiden elektrik üretiminde yerli aksam desteğine ilişkin olarak getirilen değişiklikler aşağıda özetlenmektedir:

1. Yerli Aksam

Değişiklik Yönetmeliği ile yerli aksam elektrik üretim tesisinde kullanılan aksama ait yurt içinde imal edilen ilgili bütünleştirici parçaların aksam içindeki oranlarının toplamının en az % 55 olduğu aksam olarak tanımlanmaktadır.

Yerli ürün desteği talebinde bulunulan aksam ve/veya bütünleştirici parçanın üretim yerinde imal edildiğini ve/veya elektrik üretim tesisinde kullanıldığını kontrol etmek amacıyla oluşturulan yerli imalat tespit heyeti Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kurum/kuruluşlar tarafından oluşturulan en az iki kişilik heyetten oluşacaktır.

2. Yerli Katkı İlave Fiyatından Bir Önceki Dönem Faydalanmış Olanlar

Değişiklik Yönetmeliği ile Yönetmelik’in 4. Maddesinde yapılan değişiklik ile yerli katkı ilave fiyatından bir önceki dönem faydalanmış olan elektrik üretim tesisinde kapasite artışı, modernizasyon, yenileme veya kısmi kabuller ile işletmeye giren ünitelerin olması durumunda başvuru sahipleri tarafından yeni ünitelere ilişkin ikinci fıkra kapsamındaki belgelerin 1 Ağustos tarihine kadar Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa sunulması koşulları getirilmiştir.

3. Biyokütlede başvuru koşulları

Değişiklik Yönetmeliği ile Yönetmelik’in 4. Maddesine eklenen 6. Fıkrası uyarınca biyokütle enerjisine dayalı üretim tesislerinde kullanılan kojenerasyon sistemine ait hazırlanan teorik rapor ve taahhütname süresi içinde bakanlık ve/veya bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa sunulacak. Saha doğrulama raporu da yerli katkı ilave fiyatından yararlanılan ilk yıl içinde Bakanlığa verilecek.

İlgili hükme göre biyokütle enerjisine dayalı üretim tesislerinde kullanılan kojenerasyon sistemine ilişkin verim değerinin en az yüzde 85 ve birincil enerji kaynağı tasarruf oranının en az yüzde 10 olması zorunluluğu getirildi. Yukarıda belirtilen raporlarda kojenerasyon sistemine ilişkin verim değerinin en az yüzde 85 ve birincil enerji kaynağı tasarruf oranının en az yüzde 10 olmaması durumunda söz konusu kojenerasyon sistemi yerli katkı ilave fiyatından yararlandırılmayacak.

Birleşik Yenilenebilir Elektrik Üretim Tesisleri ile Destekleyici Kaynaklı Elektrik Üretim Tesislerinin yerli katkı ilave fiyatı başvuruları da Değişiklik Yönetmeliği ile eklenen bu madde kapsamında gerçekleştirilecek.

4. Yerli katkı ilave fiyatından önceki dönemlerde faydalanmış tesislerle ilgili düzenleme

Yönetmelik’in 4. Maddesinin değişiklik yapılan 3. Fıkrası uyarnıca yerli katkı ilave fiyatından önceki dönemlerde faydalanmış olan elektrik üretim tesisinde hasar gören bütünleştirici parçaların değişimi durumunda tevsik edici tüm bilgi ve belgeler değişimin yapıldığı tarihten sonraki 1 Ağustos tarihine kadar Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa sunacak. Aksi takdirde, ilgili bütünleştirici parçaya ait (üretim tesisindeki tüm üniteler için) yerli katkı ilave fiyatından yararlandırılmayacak. Hasar görmüş aksamın veya bütünleştirici parçanın geçici süreli ve üretimi kısmen etkileyen çeşitli hallerden dolayı (grev, lokavt, iflas, ifa zorluğu gibi) yurt içi kaynaklardan temin edilemeyeceğinin anlaşılması halinde durum belgelerle birlikte Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa bildirilecek. Bakanlığın uygun bulunması durumunda; bu aksam veya bütünleştirici parçalarda yerlilik şartı aranmayacak.

5. Yerli Katkı İlave Fiyatından Yararlanma Süreleri EPDK Tarafından Belirlenecek

Yönetmelik’in 6. maddesine eklenen 4. fıkra uyarınca hesaplanacak yerli katkı ilave fiyatından son yararlanma dönemi EPDK tarafından belirlenecek. İlgili maddenin 5. Fıkrasında göre yerli katkı ilave fiyatı, şebekeye aynı bağlantı noktasından bağlanan tamamı yenilenebilir birden fazla enerji kaynağından elektrik üretmek amacı ile kurulan tek bir elektrik üretim tesisi olarak tanımlanan Birleşik Yenilenebilir Elektrik Üretim Tesisleri’ndeki her bir yenilenebilir kaynak için hesaplanacak. Yönetmelik’in 6. Maddesinin son fıkrasına göre ise; üretim tesislerinde ısıl dönüşüm sürecinde diğer bir enerji kaynağından da yararlanılan tek bir elektrik üretim tesisi olarak tanımlanan Destekleyici Kaynaklı Elektrik Üretim Tesisleri’nde, yerli katkı ilave fiyatı, ana kaynak ve bu kaynağın EPDK tarafından belirlenecek kalan faydalanma süresi için uygulanacaktır.

6. Yerli Malı Belgesi Zorunluluğu

Yönetmelik’in 7. Maddesine eklenen fıkra ile; Değişiklik Yönetmeliği’nin EK-1 numaralı ekinde düzenlenen Rüzgar Enerjisine Dayalı Üretim Tesislerinde “Kule Bağlantı Elemanları” bütünleştirici parçasının Kule-Nasel, Kule-Kule ve Kule-Zemin arasındaki kısımları ile Fotovoltaik Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesislerinde “PV Panel Entegrasyonu ve Güneş Yapısal Mekaniği İmalatı”na ait “Elektriksel bağlantılar” bütünleştirici parçasının doğru akım kablosu, doğru akım sigortası, doğru akım parafuduru ve doğru akım anahtarlı ayırıcı için ayrı ayrı yerli malı belgesi sunulma zorunluluğu getirilmektedir.

7. TSE Nihai Sertifika Uygunluk Belgesi

Değişiklik Yönetmeliği ile değişiklik yapılan Yönetmeliği’n 8. Maddesinin 5 ve 6. Fıkraları uyarınca elektrik üretim tesislerinde kullanılmak üzere belgelendirme işlemlerine başlanmış ancak belgelendirme işlemleri tamamlanmamış aksam ve/veya bütünleştirici parçalar için başvuru yapanlar, başvuru tarihinden itibaren en geç 18 ay içinde ilgili standardın gerektirdiği sertifikaları  (Tip Sertifikası ve/veya Ürün Sertifikası veya Birim Doğrulama Sertifikası ve benzeri) tamamlayıp TSE’ye Değişiklik Yönetmeliği’nin ekinde yer alan dilekçe ile müracaat ederek TSE’den nihai Sertifika Uygunluk Belgesi alacak olup bu belgeyi Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa sunacaklar. Aksi takdirde yerli katkı ilave fiyatından yararlandırılmaz ve ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişi YEKDEM Yönetmeliği kapsamında işlem yapılması ve ödenmiş tutarların faizi ile birlikte geri ödenmesini teminen EPDK’ya bildirilecektir.

8. 2021 yılı için başvuracaklar belgeleri 16 Ekim’e kadar verecek

Yönetmelik’e devam eden iş ve işlemler için eklenen Geçici Madde 3’ün 1. fıkrasına göre; 2021 yılında yerli katkı ilave fiyatından yararlanmak üzere yapılacak başvurularda, belgeler 16 Ekim 2020 tarihine kadar Bakanlığa ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa sunulacak.

Başvuru sahibi, bu başvurulara ilişkin eksik ve/veya yanlış evrakları doğru bir şekilde yeniden düzenleyerek 28 Ekim 2020 tarihine kadar Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa verecek ve Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluş tarafından yapılan inceleme neticesinde belirlenen yerli katkı ilave fiyatı, 31 Ekim 2020 tarihine kadar EPDK’ya bildirilecektir.

9. 1 Kasım 2020-31 Aralık 2020 arasında ilk defa işletmeye girecek tesislerle ilgili düzenleme

Yönetmelik’e devam eden iş ve işlemler için eklenen Geçici Madde 3’ün 2. fıkrasına göre ise; 1 Kasım 2020 ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında ilk defa işletmeye girecek elektrik üretim tesisleri için yapılacak başvurulara ilişkin belgeler 31 Aralık 2020 tarihine kadar Bakanlığa ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa sunulacak. Başvuru sahibi, bu başvurulara ilişkin eksik ve/veya yanlış evrakları doğru bir şekilde yeniden düzenleyerek 30 Eylül 2021 tarihine kadar Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa verecek. Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluş tarafından yapılan inceleme neticesinde belirlenen yerli katkı ilave fiyatı, 31 Ekim 2021 tarihine kadar EPDK’ya ve başvuru sahibine bildirilecek. Bu tesislere ilişkin 31 Aralık 2020 tarihinden sonra kısmi kabuller ile işletmeye giren ünitelerin olması durumunda başvuru sahipleri tarafından yeni ünitelere ilişkin belgeleri ilgili yılın 1 Ağustos tarihine kadar Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa sunacaklar.

@Kesikli Hukuk Bürosu